چه نوآوری‌هایی در حال شکل‌دهی به معدن‌کاوی و فرآوری مس در سطح جهان هستند؟

02 ژوئن 2025

معدن‌کاوی و فرآوری مس به دلیل تقاضای رو به رشد این فلز در صنایع مانند انرژی‌های تجدیدپذیر، خودروهای الکتریکی و الکترونیک‌ها، به سرعت در حال تکامل است. در عین حال، نگرانی‌های زیست‌محیطی و کمبود منابع، نوآوری را به پیش می‌رانند. در اینجا مهم‌ترین فناوری‌ها و روش‌هایی که امروزه معدن‌کاوی و فرآوری مس در سطح جهان را شکل می‌دهند، آورده شده‌اند:

اتوماسیون و هوش مصنوعی

• تجهیزات استخراج خودکار: کامیون‌ها، دستگاه‌های حفاری و بارگیری خودکار به طور فزاینده‌ای در معادن مس مورد استفاده قرار می‌گیرند و عملیات ایمن‌تر و کارآمدتری، به‌ویژه در محیط‌های خطرناک، را ممکن می‌سازند.
• کاوش و نقشه برداری ژئولوژیکی مبتنی بر هوش مصنوعی: هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل مجموعه داده‌های ژئولوژیکی گسترده، دقت کاوش معادن مس را بهبود می‌بخشد تا ذخایر بالقوه را شناسایی کند.
• نگهداری پیش‌بینانه: سیستم‌های هوش مصنوعی به صورت لحظه‌ای تجهیزات استخراج را نظارت می‌کنند و زمان نیاز به تعمیر و نگهداری را پیش‌بینی می‌کنند تا زمان توقف را به حداقل برسانند و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش دهند.

روش‌های استخراج معادن پایدار و سبز

• کارایی انرژیمعادن به طور فزاینده‌ای از انرژی‌های تجدیدپذیر (خورشیدی، بادی، برق آبی) برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، معادن مس شیلی از نیروگاه‌های خورشیدی بزرگ استفاده می‌کنند.
• نوآوری‌های مدیریت آب : روش‌های فرآوری خشک و فناوری‌های بازیافت پساب، مصرف آب در تولید مس، به ویژه در مناطق کم آب، را کاهش می‌دهند.
• فناوری‌های معدن با کمترین تاثیر : راهکارهایی مانند معدنکاری زیرزمینی و استخراج محلول درجا، در مقایسه با معدنکاری روباز، اثر زیست‌محیطی را کاهش می‌دهند.

3. پیشرفت‌های در فناوری‌های فرآوری مس

• هیدرومتالورژی در مقابل پیرومتالورژی: گرایش به روش‌های هیدرومتالورژی، مانند استخراج حلال و الکترووینینگ (SX-EW)، برای کانسنگ‌های با عیار پایین در حال افزایش است. این روش‌ها به انرژی کمتری نیاز دارند و انتشار کربن کمتری نسبت به روش‌های ذوب سنتی تولید می‌کنند.
• **بیوله‌سازی/بیومعدن‌کاوی: از میکروارگانیسم‌ها برای استخراج مس از کانسنگ‌ها به روش‌های دوستدار محیط‌زیست استفاده می‌شود. این فناوری امکان استخراج از ذخایر با عیار پایین را که قبلاً غیر اقتصادی تلقی می‌شدند، فراهم می‌کند.
• دسته‌بندی و غلیظ‌سازی سنگ معدن: فناوری‌هایی مانند دسته ‌بندی سنگ معدن مبتنی بر حسگر، سنگ معدن مس با کیفیت بالاتر را با راندمان بیشتر غلیظ می‌کنند و در نتیجه هزینه‌های انرژی در فرآیندهای بعدی را کاهش می‌دهند.

4. تحول دیجیتال

• اینترنت اشیا و تجزیه و تحلیل داده‌ها: حسگرهای اینترنت اشیا (IoT) هر مرحله از معدن‌کاری و فرآوری را رصد می‌کنند و نظارت بهتر بر عملیات، کاهش مصرف انرژی و افزایش استخراج محصول را امکان‌پذیر می‌سازند.
• ابزارهای شبیه‌سازی پیشرفته: معدنچیان از نرم‌افزارهای شبیه‌سازی استفاده می‌کنند که ذخایر مس را مدل‌سازی کرده و سناریوهای فرآوری را قبل از اجرای آن‌ها آزمایش می‌کنند، که منجر به بهبود عملکرد می‌شود.

۵. اقتصاد چرخشی و بازیافت

• بازیافت مس: با توجه به قابلیت بازیافت صد درصدی مس بدون افت کیفیت، تمرکز بر تولید ثانویه مس (از مواد زائد) در حال افزایش است. این امر وابستگی به معدنکاری سنتی را کاهش داده و به مسائل زیست‌محیطی می‌پردازد.
• استخراج شهری: استخراج مس و سایر فلزات از زباله‌های الکترونیکی به عنوان یک روند مهم در حال ظهور است و مکمل معدنکاری سنتی می‌باشد.

۶. کاوش در روش‌های نوین استخراج مس

• معدن‌کاری در اعماق دریابا کمبود منابع زمینی، استخراج گره‌های مسی از اعماق دریا مورد بررسی قرار گرفته است. با این حال، پیامدهای زیست‌محیطی همچنان نگرانی کلیدی هستند.
• راهکارهای مصنوعی برای پسماندهای معدن: تحقیقات در حال انجام بر روی روش‌هایی برای بازیافت مجدد پسماندهای معدن (پسماندهای استخراج) برای استخراج مس باقیمانده است، و تبدیل پسماند به منبع.

7. برقی‌سازی و کربن‌زدایی از عملیات معدن

• تجهیزات معدن برقی: کامیون‌ها و ماشین‌آلات برقی جایگزین همتایان دیزلی می‌شوند و باعث کاهش قابل توجه انتشار کربن می‌شوند.
• جذب دی‌اکسید کربن برخی معادن در حال آزمایش فناوری‌هایی برای جذب و بازیافت CO2 در حین تولید مس هستند.

۸. شفافیت زنجیره تامین مس با بلاک چین

• تامین مس اخلاقی: فناوری بلاک چین در حال پذیرش برای ایجاد شفافیت در زنجیره تامین مس، تضمین منبع‌گیری مسئولانه و انطباق با استانداردهای بین‌المللی است.
• ردیابی: مصرف‌کنندگان و شرکت‌ها به طور فزاینده‌ای به داده‌های تایید شده مبنی بر منشأ فلزات برای حمایت از شیوه‌های پایدار و شرایط کار منصفانه نیاز دارند.

۹. کاوش در ذخایر با عیار پایین

• نوآوری‌های اقتصادی در فرآوری: پیشرفت‌ها در فناوری‌های فرآوری به معدنچیان امکان می‌دهد تا مس را به طور سودآور از ذخایر با عیار پایین استخراج کنند.

۱۰. همکاری‌ها و مشارکت‌های چندجانبه

دولت‌ها، شرکت‌های معدنی و مؤسسات تحقیقاتی در پروژه‌های نوآوری‌محور برای دستیابی به روش‌های استخراج پایدار، از پیشرفت‌های تکنولوژیکی برای مقیاس‌پذیری بلندمدت بهره می‌گیرند.

این نوآوری‌ها تضمین می‌کنند که استخراج و فرآوری مس هم‌چنان رقابتی باقی بماند، در عین حال با کمبود منابع، تأثیر زیست‌محیطی و پیگیری جهانی توسعه پایدار مقابله کند. با افزایش تقاضا برای مس برای پشتیبانی از فناوری‌های مدرن، بهبودهای مستمر آینده صنعت را شکل خواهند داد.