چرا بازیافت پسماندهای سنگ آهن برای شیوه‌های معدن‌کاری پایدار حیاتی است؟

25 اردیبهشت 1404

بازیافت پسماندهای سنگ آهن به دلایل متعددی از جمله محیط‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی، برای شیوه‌های معدن‌کاری پایدار حیاتی است. پسماندهای سنگ آهن، مواد باقی‌مانده‌ای هستند که پس از استخراج عنصر آهن با ارزش از سنگ معدن به جا می‌مانند. بدون مدیریت و بازیافت مؤثر، این پسماندها می‌توانند منجر به تخریب قابل توجه محیط‌زیست و اتلاف منابع شوند.

1.حفاظت از محیط زیست

• کاهش تخریب زمین: کک و پوکه اغلب در سدها یا حوضچه‌های بزرگ ذخیره می‌شوند که نیازمند استفاده قابل‌توجه از زمین هستند. استفاده مجدد از کک و پوکه می‌تواند نیاز به اشغال زمین را به حداقل برساند، و از جنگل‌زدایی، تخریب زیستگاه‌ها و تخریب خاک بکاهد.
• پیشگیری از آلودگی آب: کک و پوکه ممکن است حاوی فلزات سنگین، مواد شیمیایی یا ذرات ریز باشد که ممکن است به آب‌های زیرزمینی یا آب‌های سطحی مجاور نفوذ کرده و باعث آلودگی شوند. استفاده مجدد از کک و پوکه حجم کک و پوکه ذخیره‌شده و خطرات مرتبط با رواناب سمی یا شکست سد را کاهش می‌دهد.
• کاهش خطر فاجعه سدهای دپو: سدهای دپو به دلیل آسیب‌پذیری ساختاری، مانند حادثه فاجعه‌بار فروپاشی سد برمادینو در برزیل (۲۰۱۹)، مستعد شکست هستند. با بازگرداندن پسماندهای دپو به جای ذخیره آن‌ها، وابستگی به این سدهای پرخطر کاهش می‌یابد.

2. بهینه‌سازی منابع و کاهش زباله

• بازیابی مواد ارزشمند: پسماندهای دپو اغلب حاوی مقدار کمی از مواد معدنی ارزشمندی مانند آهن، عناصر خاکی کمیاب یا سایر مواد هستند که در فرآیند اولیه استخراج به طور کامل استخراج نشده‌اند. بازیابی این مواد، بهره‌وری از منابع را افزایش می‌دهد.
• ترویج اقتصاد چرخشی: استفاده مجدد از پسماندهای معادن در ساخت و ساز، احیای زمین یا سایر صنایع، تضمین می‌کند که مواد زائد مجدداً در چرخه تولید ادغام شوند و در نتیجه تولید زباله و وابستگی به منابع اولیه کاهش یابد.

3.مزایای اقتصادی

• صرفه‌جویی در هزینه برای شرکت‌های معدنی: استفاده مجدد از پسماندها در کاربردهای جایگزین (مانند تولید مصالح ساختمانی) می‌تواند هزینه‌های مدیریت و دفع پسماندها را جبران کرده و ضایعات را به یک منبع درآمد بالقوه تبدیل کند.
• کاهش بدهی‌های بلندمدت:باز استفاده و مدیریت مناسب پسماندهای معادن، می تواند ریسک های مالی و هزینه های قانونی مرتبط با نگهداری تاسیسات ذخیره سازی پسماند، از جمله جریمه های زیست محیطی یا هزینه های پاکسازی ناشی از شکست سدها یا آلودگی را کاهش دهد.
• ایجاد صنایع و مشاغل جدید: استفاده نوآورانه از پسماندها (مانند سیمان بدون کلینکر، مصالح ساختمانی برای جاده ها) می تواند صنایع جدیدی را ایجاد و فرصت های شغلی را در جوامع وابسته به معدن فراهم کند.

4.صرفه جویی در انرژی

• کاهش تقاضای انرژی در مصالح ساختمانی:بازگرداندن پسماندهای معدن برای تولید مصالح ساختمانی مانند آجر یا کاشی، نیاز به استخراج و فرآوری مواد اولیه پرانرژی را کاهش می‌دهد و منجر به کاهش ردپای کربنی می‌شود.
• کاهش انرژی نهفته در عملیات معدن: بازیافت پسماندهای معدن به مصالح قابل استفاده، نیازی به استخراج منابع جدید را که اغلب شامل مصرف انرژی قابل توجهی است، از بین می‌برد.

5.حمایت از اهداف توسعه پایدار (SDGs):

• بازگردانی پسماندها با اهداف پایدار جهانی، از جمله مصرف و تولید مسئولانه (هدف 12) و اقدامات اقلیمی، همسو است.

6.تاثیرات اجتماعی و جمعیتی

• کاهش خطرات بهداشتی:باز استفاده صحیح از پسماندها، از قرار گرفتن در معرض ذرات و سموم خطرناک جلوگیری کرده و سلامت و ایمنی جوامع محلی را بهبود می بخشد.
• بازیابی زمین برای جوامع:با استفاده مجدد از پسماندها و کاهش وسعت محل های ذخیره سازی، زمین ها را می توان برای مصارف کشاورزی، مسکونی یا تفریحی به جوامع بازگرداند.

7.نوآوری در روش های معدنکاری

• بررسی چگونگی استفاده مجدد از پسماندها، نوآوری در فن آوری های معدنکاری و روش های فرآوری را تشویق می کند. این امر می تواند منجر به استخراج منابع کارآمدتر و تولید کمتر مواد زائد شود.

نمونه‌هایی از بازیافت پسماند سنگ آهن

برخی کاربردهای عملی پسماند سنگ آهن عبارتند از:

• مصالح ساختمانی:می‌توان از پسماندها به عنوان مصالح سنگی در بتن، آجر یا بلوک‌های روسازی استفاده کرد.
• بهبود خاک:پسماندهای فرآوری شده می‌توانند برای بازسازی زمین‌های تخریب‌شده یا به عنوان اصلاح‌کننده خاک برای افزایش حاصلخیزی استفاده شوند.
• طراحی منظره یا پر کردن:می‌توان از پسماندها برای احیای زمین‌های معدنکاری شده یا به عنوان مصالح پرکننده در معادن زیرزمینی استفاده کرد.
• تولید شیشه و سرامیک:پسماندهایی با ترکیب معدنی مناسب می‌توانند به عنوان مواد اولیه برای تولید شیشه یا سرامیک مورد استفاده قرار گیرند.

نتیجه‌گیری

بازگردانی و استفاده مجدد از پسماندهای سنگ آهن، جزء لاینفک شیوه‌های معدنکاری پایدار است. این کار موجب کاهش تاثیرات زیست‌محیطی، تضمین بهره‌وری منابع و ایجاد ارزش اقتصادی از موادی می‌شود که در غیر این صورت به عنوان زباله تلقی می‌شدند. با اتخاذ استراتژی‌های بازگردانی و مدیریت پسماندهای معادن، صنعت معدن می‌تواند به مدل مسئولانه و چرخه‌ای استخراج منابع، که به نفع محیط‌زیست، جوامع محلی و نسل‌های آینده است، منتقل شود.